pl pl
en
W poprzednim artykule dobieraliśmy farby, które będą nam potrzebne na początku przygody z malowaniem niemieckich pojazdów pancernych. Mamy już dobrane podstawowe kolory, teraz nauczymy się je wykorzystać w starciu z pędzlem, aerografem i naszym modelem.
Zanim zaczniemy malować nasz model, musimy pamiętać o jego odpowiednim przygotowaniu. Oprócz sklejenia wszystkich potrzebnych elementów, musimy zadbać o to, że by model był czysty. Aby farba dobrze się na niego nakładała, należy go odtłuścić. Najlepsza będzie letnia woda z płynem do mycia naczyń bądź mydłem.
Kolejnym krokiem będzie podkład. Jest on bardzo ważnym elementem (szczególnie jeżeli malujemy farbami akrylowymi), gdyż działa jak warstwa gruntu, minimalnie zmienia powierzchnię modelu i ułatwia osadzanie się na niej kolejnych farb. Gotowe podkłady mamy do wyboru w sprayach oraz słoiczkach. Najczęściej używanymi kolorami są czarny, biały lub szary. Od tego który z nich wybierzemy zależeć będzie także jak ciemny model nam wyjdzie. Należy pamiętać, że niektóre z farb, szczególnie jasnych, posiadają mniej pigmentu, przez co najlepszy dla nich będzie jaśniejszy podkład. Część z producentów proponuje podkłady w sprayu bądź w słoiczkach dedykowane do konkretnych pojazdów, samolotów lub kamuflaży. Nas będą interesować przede wszystkim trzy, które już dobraliśmy. Panzergrau, Dunkelgelb oraz Rotbraun.
Wyróżniamy 3 metody nakładania podkładu: pędzelkiem, sprayem lub aerografem. Pierwszy z nich wydaje się najprostszy, jednak wymaga od nas sporo pracy i dokładności. Jeżeli używamy pędzelka musimy po pierwsze dobrze rozcieńczyć farbę podkładową, aby nie zostawiła ona na modelu niechcianych śladów lub zacieków. Często też czynność będziemy musieli powtórzyć. Pamiętaj, że jeżeli podkład „nie chwyci” za pierwszym razem i spod spodu nadal widoczny jest plastik, nie poprawiaj tego od razu. Poczekaj aż farba wyschnie i powtórz działania. Unikniesz problemów ze smugami lub zgrubieniami. Malowanie podkładu „spod pędzla” ma również swoje wady – nie będziemy mogli zastosować bardziej zaawansowanych technik, jak np. modulacja podkładem, o której kilka słów niżej.
Do malowania pędzelkiem najlepsze są podkłady na bazie lakieru, czyli np. Tamiya Surface Primer lub Mr. Surfacer firmy Gunze (Mr.Hobby). Aby uniknąć śladów po pędzlu podkłady te rozcieńczamy w proporcji 2:1 (2 części podkładu do 1 części rozcieńczalnika). Jako rozcieńczalnika używamy Tamiya Laquer Thinner, Mr.Hobby Leveling Thinner lub rozcieńczalnika do farb olejnych. Podkłady tego typu nie są pod względem rodzaju rozcieńczlnika zbyt wymagające, Tak. przygotowaną mieszanką malujemy model pędzelkiem w dwóch cienkich warstwach.
Moim zdaniem najprostszym sposobem jest malowanie sprayem. Znacznie przyspiesza i ułatwia nam pracę. Możemy od razu pokryć model pożądanym przez nas kolorem (np. Tamiya oferuje spraye dedykowane do niemieckich pojazdów). Podobnie jak przy pędzlu, należy pamiętać o tym żeby farbę nakładać ostrożnie, aby uniknąć zacieków lub zgrubień. Jeżeli nie pokryje ona modelu za pierwszym razem – odczekaj i powtórz czynność. Zdecydowanie lepszy efekt dadzą 2-3 cienkie warstwy niż jedna gruba. Pamiętaj także aby używać wszystkich farb w sprayu w dobrze wentylowanych pomieszczeniach!
Spray daje nam również więcej możliwości do pracy nad refleksami światła na pancerzu. Możemy najpierw nałożyć podkład w kolorze czarnym, następnie na szaro lub biało, psikając farbą z jednego kierunku. Dzięki temu, nakładając bazowy kolor cienkimi warstwami sprayu, elementy na które pada z wybranego przez nas kierunku światło będą jaśniejsze, a te zacienione ciemniejsze. Technika ta nazywa się Zenithal Light. Jest ona prosta i pozwala na uzyskanie fajnego efektu dodającego realizmu modelowi.
Aerograf daje nam najszersze możliwości jeżeli chodzi o malowanie dużych powierzchni. Z jego pomocą możemy znacznie ułatwić sobie pracę na początek naszej przygody z malowaniem, a z czasem nauczyć się stosowania bardziej zaawansowanych technik malowania. Jeżeli chodzi o podkład i pierwsze warstwy farby, można stosować kilka metod. Przede wszystkim, możemy nakładać podkład klasyczną metodą, malując model na jednolity kolor. Możemy także zastosować technikę Zenithal Light, opisywaną powyżej przy omawianiu sprayów.. Jednak najbardziej „efekciarskimi” metodami są modulacja kolorem oraz Panel Lighting.
Pierwsza z nich polega na wyborze kilku źródeł światła, padających na model. Następnie zgodnie z naszym wyborem nadajemy wszystkim płaskim powierzchniom kontrast, poprzez wykonanie refleksów świetlnych przy krawędziach. Metoda ta jest trudniejsza, od innych, gdyż wymaga nałożenia kilku warstw farby, zaczynając od wybranego przez nas koloru bazowego a kończąc na jego jaśniejszych odcieniach. Dzięki temu nadajemy modelowi kontrastu i znacznie bardzeiej przykuwa on uwagę, jest bardziej żywy i jaskrawy dla widza.
Metodą pokrewną do modulacji, jest Panel Lighting. Polega on na rozjaśnianiu poszczególnych płaskich powierzchni w ich centrum. Aby osiągnąć założony efekt należy użyć kilku odcieni naszego podstawowego koloru. Dzięki temu widz odnosi wrażenie że model oświetlony jest z każdej strony. Znów, przykuwa to uwagę i znacznie zwiększa kontrast modelu.
Dwie wyżej wymienione techniki są często krytykowane jako nierealistyczne, bajkowe, czy wręcz nadające się jedynie do prac o tematyce fantasy lub sci-fi. Faktycznie, rozjaśnienia wydają się bardzo jaskrawe, należy jednak pamiętać o jednej ważnej rzeczy – na tym etapie model nie jest jeszcze skończony. Czeka nas jeszcze praca z washami oraz weatheringiem. One przyciemnią oraz zmatowią model, co sprawi że nie będzie o już tak kontrastowy, pozostanie jednak wyrazisty i będzie przykuwał oko.
Jak dobrać kolory do tych bardziej zaawansowanych technik? Można rozjaśniać swój kolor bazowy kolorem białym, można również dobrać jaśniejsze barwy z palety producenta z którego farb korzystamy. Jeżeli jednak dopiero zaczynamy przygodę z malowaniem refleksów świetlnych dobrym pomysłem są zestawy dedykowane do metody modulacji, spośród których należy wyróżnić produkty firm Vallejo, Ammo of Mig, Hataka oraz AK.
Żeby pokazać kilka technik malowania aerografem wzięliśmy na warsztat model niszczyciela czołgów w skali 1:35 firmy Tamiya - Jagdpanzer IV Lang. Poniżej przedstawiamy kolejne etapy malowania.
 |  |
| Pierwsze podkładowanie | Model pomalowany czarnym podkładem Vallejo 73602 (2 cienkie warstwy) |
Nakładamy cienką warstwę bazowego koloru - mieszanka Dunkelgelb oraz Rotbraun
Taki kolor bazowy nada większej głębi kolorowi głównemu - czyli standardowemu Dunkelgelb.
Malujemy cienkimi warstwami kolorem Dunkelgelb pozostawiając miejsca naturalnie zacienione nieco ciemniejsze.
Wstępnie pomalowany model. Zaczynamy zabawę cieniowaniem
Panel Lighting na górze i na lewej burcie
Modulacja na prawej burcie
Do cieniowania użyłem koloru Dunkelgelb rozjaśnianego stopniowo kolorem Vallejo Model Air 71028 oraz białym
Oczywiście normalnie model malujemy tylko jedną techniką (modulacja lub panel lighting). Na tym modelu pokazuję jedynie różnicę pomiędzy tymi technikami.
Kiedy nasz model został już pomalowany na podstawowy kolor, możemy rozpocząć pracę nad kamuflażem. W poprzedni artykule przedstawiliśmy Wam rodzaje niemieckich maskowań pojazdów z okresu drugiej wojny światowej. W tej części skupimy się na tym jak je pomalować przy użyciu różnych narzędzi oraz technik.
Wcześniej poznaliśmy metody malowania aerografem, które pozwalają nam modulować kolorami tak, aby utworzyć refleksy świetlne. Tak samo można malować kamuflaż. Należy jednak być konsekwentnym i malować cały model tą samą metodą, stosując ją w tych samych miejscach.
W trakcie malowania kamuflaży przydatnymi akcesoriami będą materiały do maskowania. Należy pamiętać o bardzo ważnej rzeczy bez względu na to czy używamy płynu maskującego, Patafixu lub taśmy! Usuwamy je w momencie kiedy warstwa malowana jest nie do końca zaschnięta i twarda. Jeżeli farba wyschnie całkowicie, usuwając materiał maskujący możemy uszkodzić namalowany przez nas fragment kamuflażu!
Pierwsze z prezentowanych przez nas w poprzednim artykule kamuflaży niemieckich to proste połączenie kolorów Rotbraun oraz Olive Grün. Czasem kolory te występowały także samodzielnie. Kamuflaże tego typu mogą być malowane, podobnie jak podkład oraz baza, pędzelkiem, sprayem lub aerografem.
Aby pomalować proste barwy maskujące pędzelkiem nie musimy zabezpieczać modelu. Będziemy potrzebować przede wszystkim odpowiedniego narzędzia, którym będzie pędzel z odpowiednim włosiem. Dla żyłek i linii najlepszy będzie pędzelek o długim i ostro zakończonym włosiu, dlatego że pozwoli nam precyzyjnie malować dłuższe wzory. Dla plam najodpowiedniejszy będzie płaski pędzelek, pozwalający nam malować szersze kształty. Praca przy użyciu pędzelka wymagać będzie cierpliwości, ponieważ będziemy nakładać kilka warstw farby. Dlaczego? Aby uzyskać gładkie i naturalne przejścia, musimy rozcieńczyć farbę mocniej niż zazwyczaj. Najlepiej mieszankę przetestować na kawałku HIPSu lub tektury, pomalowanym na nasz bazowy kolor. Farba ma być na tyle rozcieńczona aby pokrywała cienką warstwą malowaną powierzchnię i nie spływała.
Użycie sprayów lub aerografu do malowania kamuflaży wymaga od nas zamaskowania modelu. Po pierwsze, musimy bezwzględnie poczekać aż kolor bazowy na naszym modelu dobrze wyschnie, warto czasem odczekać nawet dobę. Jeżeli nadal nie jesteśmy pewni że farba się nie zetrze podczas dalszych czynności, możemy pokryć model warstwą bezbarwnego lakieru. Następnym krokiem będzie wybór metody maskowania. Na rynku istnieje wiele produktów dedykowanych do tego rodzaju prac, lecz do pomalowania plam lub żyłek najodpowiedniejsze będą Sprytna Plastelina, Patafix (lub Bluetac) oraz płyn maskujący.
W przypadku płynów do maskowania mamy bardzo szeroki wybór (Humbrol Maskol, Mr. Hobby Masking Sol, Fluid maskujący Wamod, Vallejo Masking Putty), jednak metoda pozostaje ta sama. Musimy pomalować wszystkie elementy które mają pozostać w bazowym kolorze cienką warstwą specyfiku. Najlepszy będzie do tego silikonowy pędzelek, do którego nie przywiera płyn. Następnie należy poczekać aż substancja wyschnie i stwardnieje i dopiero wtedy nałożyć kolor kamuflażu. Po wyschnięciu farby należy delikatnie ściągnąć zaschnięty płyn maskujący z modelu. Jeżeli malujemy kamuflaż trójkolorowy, należy powtórzyć operację z kolejnym kolorem pamiętając o tym, żeby używać akcesoriów maskujących dopiero gdy poprzednia warstwa całkowicie wyschnie.
Płyny m.in. firmy Mr.Hobby mają pędzelki do ich nakładania, co jest znacznym ułatwieniem. Powyżej dwa płyny tej firmy:
Mr. Masking Sol Neo - gęsty płyn na bazie acetonu o dosyć nieprzyjemnym zapachu. Szybko schnie.
Mr. Masking Sol R - rzadszy, ale za to niemal bezwonny, można go rozcieńczać i zmywać wodą.
Po całkowitym wyschnięciu farby delikatnie zdejmujemy maski
UWAGA
Tego typu płyny należy raczej stosować tylko na płaskich powierzchniach. Nie radzimy stosowania płynów maskujących w miejscach, gdzie jest wiele zakamarków i drobnych elementów odstających. Płyny (zwłaszcza te rzadsze) mogą spływać w zagłębienia i usunięcie ich resztek po malowaniu jest bardzo trudne i może skończyć się uszkodzeniem pomalowanej wcześneij powierzchni. Jest jeszcze jeden minus tej metody. Ponieważ należy poczekać z usunięciem warstwy maski do całkowitego wyschnięcia farby to krawędzie po oderwaniu będą dosyć ostre. To dlatego, że tak jakby łamiemy warstwę zaschniętej już farby.
Drugą metodą jest użycie Patafixu. Jest to substancja niezwykle ułatwiająca życie modelarzowi i każdy powinien ją mieć w swoim warsztacie. Patafix przypomina plastelinę, jest jednak bardziej plastyczny i posiada właściwości samoprzylepne. Za jego pomocą możemy zamaskować model podobnie jak płynem maskującym. Należy jednak pamiętać o tym, aby dobrze docisnąć materiał do powierzchni. Zaletą jest to, że nie musimy czekać na zaschnięcie maskowania, oraz możliwość wielorazowego używania Patafixu. Samo malowanie modelu jest identyczne jak przy płynie maskującym, po prostu psikamy farbą w odsłoniętym miejscu. Po wyschnięciu farby odlepiamy Patafix. Tutaj kolejna jego przydatna cecha – Patafix lepi się do samego siebie, możemy więc ściągać go z dowolnej powierzchni za pomocą jego samego.
Maskowanie koloru bazowego
Częściowo maskujemy wolne przestrzenie zwykłym papierem, który przyklejamy tymczasowo do patafixu
Spokojnie malujemy kolorem Rotbraun i cieniujemy do środka (technika Panel Lighting)
Po wyschnięciu farby zdejmujemy papier i kolor brązowy maskujemy juz szczelnie patafixem, po czym nanosimy odcień Olivegrun
Tak prezentuje się trójkolorowy kamuflaż. Kolor Olivegrun rozjaśnialiśmy farbą białą, a Rotbraun farbą piaskową Vallejo 71029
W wyścigu na najlepszy sposób maskowania przed malowaniem kamuflażu na czołgach wygrywa jednak Sprytna Plastelina (znana też jako Panzer Putty lub Silly Putty). Jest to masa o bardzo ciekawych właściwościach. Przede wszystkim to sunbstancja, która sama osiada na podłożu, przez co nie trzeba jej dokładnie dociskać w załamaniach modelu. W ciągu kilku minut sama idealnie przywrze do powierzchni, dzięki czemu nie ma szans na to, że farba podcieknie pod nią. Masa ta jest mniej lepka od Patafixu, ale trudno to nazwać wadą. Bardzo łatwo ją usunąć po malowaniu z modelu. Kolejną jej ciekawą cechą jest to, że w jakiś sposób absorbuje farbę, a więc jest wielokrotnego użytku.
Masa w naturalny sposób bardzo powoli "rozpływa się" na modelu
Malujemy bez stresu, że coś podcieknie pod masę. Jedynie jeżeli, tak jak tutaj, robimy cieniowanie na modelu to należy malować dosyć szybko ponieważ masa cały czas osiada (bardzo, bardzo wolno, ale jednak)
Niemal perfekcyjny efekt :)
Aby pomalować kamuflaż w formie żyłek możemy także użyć samego aerografu bez materiałów maskujących. Wymaga to jednak wprawy i wyczucia, oraz porządnego aerografu, dlatego metoda ta polecana jest dla bardziej doświadczonych malarzy. Zanim zabierzemy się za malowanie modelu dobrze jest poćwiczyć. Za materiał treningowy może nam posłużyć kawałek twardszej tektury lub wycinek z płyty HIPS. Gdy nabierzemy wprawy, można przenieść swoje nowe umiejętności na model.
W przypadku tego kamuflażu modyfikujemy pierwsze kroki jak przy malowaniu w poprzednim punkcie. Dodamy kolejny etap, malując kropki lub kreski na kolorach kamuflujących i bazowym. Na kolorze żółtym zielone i brązowe, na zielonym żółte i brązowe, a na brązowym: zielone i żółte.
Tutaj sprawa jest najprostsza. Metoda malowania kolorów Rotbraun i Ovlie Grün pozostaje taka sama jak w punkcie pierwszym. Dobrze rozcieńczona farba nakładana na kolor podstawowy. Różnicą będzie tutaj wzór kamuflażu, w którym brąz z zielenią zachodzą na siebie pozostawiając żółte żyłki. Dodatkowym krokiem będzie malowanie wspomnianych już kropek lub kresek. Zasada pozostaje ta sama, farba dobrze rozcieńczona, abyśmy uzyskali łagodne przejścia. Do tak precyzyjnego malowania będzie potrzebny mniejszy pędzelek o okrągłym przekroju i ostrym końcu.
Bardzo ciężko będzie pomalować sprayem tego typu kamuflaż, ale nie jest to niemożliwe. Model przygotowujemy tak jak przy standardowym kamuflażu z tą różnicą, że w miejsca gdzie będziemy chcieli mieć kropki lub kreski pozostawiamy niezamaskowane. Dzięki temu przy malowaniu kolejnymi kolorami uzyskamy pożądany efekt. Nie mniej jednak może to być trudne z uwagi na szeroką dyszę sprayów i duży strumień farby. Metoda możliwa do wykonania, lecz nie polecamy. Dużo wygodniej i prościej będzie rozpocząć malowanie płatów kamuflażu przy użyciu materiałów maskujących i wykończenie kropek lub kresek za pomocą precyzyjnego pędzla.
Perfekcyjnie sprawdza się przy tego typu pracach. Mała dysza (0,15-0,3mm) pozwala na dokładne malowanie niewielkich powierzchni cienkimi warstwami farby. Malowanie rozpoczynamy od zamaskowania modelu płynem lub Patafixem. Oprócz rozplanowanych płatów kamuflażu pozostawiamy dodatkowo kropki lub kreski, następnie malujemy model kolejnymi kolorami.
Możemy także najpierw pomalować podstawowe kolory kamuflażu na całym kadłubie naszego pojazdu, a następnie nanieść maskowanie i wykonać wszystkie drobne elementy po kolei. Możemy do tego użyć płynu maskującego, Patafixu lub taśmy maskującej, w której przed nałożeniem na model wycinamy wybrany przez nas sposób wykończenia kamuflażu. Metoda ta nie wymaga od nas wiele planowania w trakcie malowania płatów koloru brązowego i zielonego. Jest więc stosunkowo najprostsza, mimo że poświęcimy maskowaniu modelu więcej czasu. Jeżeli nie jesteśmy jeszcze pewni swoich umiejętności, możemy oczywiście pomalować najdrobniejsze elementy kamuflażu pędzelkiem.
Malowanie aerografem jest proste, szybkie i przyjemne, wymaga jednak nieco wprawy. Jak już wspominaliśmy, zanim zabierzemy się za malowanie modelu dobrze jest poćwiczyć.
Malowanie drobnych kształtów geometrycznych łatwo wykonać od szablonu. W tym przypadku użyłem tworzywa Hips 0,25mm, w którym nożykiem wyciąłem mały trójkąt.
Ostatnim omawianym przez nas typem niemieckiego kamuflażu będzie „Splinter”. Jest on najprostszym z prezentowanych i malowanie go jest bardzo podobne dla wszystkich narzędzi malarskich.
Do tego rodzaju kamuflażu najlepiej użyć taśmy maskującej. Używanie płynu lub Patafixu mija się z celem, gdyż nie będą tak precyzyjne. Do suchej i zabezpieczonej powierzchni pancerza przyklejamy kolejno pasy taśmy tak, aby w wybranych miejscach pozostawić kolor bazowy. Zależnie od tego czy będziemy używać jednej lub kilku barw kamuflujących, operację możemy powtórzyć po pierwszym malowaniu.
Tak jak w przypadku poprzednich kamuflaży, odpowiednio rozcieńczona farba oraz kilka warstw pozwolą nam w prosty sposób osiągnąć zamierzony efekt. Najlepiej będzie użyć płaskiego pędzelka, o szerokości zależnej od skali modelu który wykonujemy i pasów lub figur które wybraliśmy. Pamiętajmy, aby malować możliwie cienkie warstwy niezbyt nasączonym farbą pędzelkiem . Jest to tym bardziej istotne, kiedy malujemy przy krawędziach taśmy maskującej. Nawet jeśli taśma jest idealnie przyklejona to od nadmiaru farby może nią nasiąknąć i zrobi się brzydki zaciek.
Po zamaskowaniu modelu po prostu malujemy pasy kamuflażu, czekamy aż farba podeschnie i usuwamy taśmę. Poniżej przedstawiamy całą procedurę malowania wraz z modulacją każdego koloru.
